KPK – KODEKS POSTĘPOWANIA Z KONIEM cz. I

Pojęcie tytułowego, kilkupunktowego Kodeksu powinno być znane większości koniarzy z lektury propozycji zawodów jeździeckich. Przepisy Polskiego Związku Jeździeckiego zobowiązują bowiem do tego, aby zamieszczać je w propozycjach. Kodeks Postępowania z Koniem to nic innego jak skrócona wersja o wiele bardziej obszernego Kodeksu Postępowania Zgodnego z Dobrem Konia (w skrócie KPDK). Ten ostatni jest częścią przepisów dotyczących funkcjonowania Polskiego Związku Jeździeckiego, obowiązujących w aktualnym brzmieniu od 1 stycznia 2014 r. Już od samego wstępu przepisy te powołują się na dobro konia, które jest określane także dobrostanem konia.

Czym jest dobro konia, jakie ma znaczenie, dla kogo ma znaczenie oraz jakie sankcje przewidują przepisy za działania sprzeczne z tym dobrem – o tym póki co bardzo ogólnie i wstępnie – w dzisiejszym wpisie.

1. DOBRO KONIA JEST ZASADĄ NADRZĘDNĄ I NIEOGRANICZONĄ

PKDK nie tworzy definicji dobra konia i stanowi bardzo ogólnie, że dotyczy ono stałej opieki, metod treningu, starannego obrządku, kucia oraz transportu konia. Dobro to musi być zawsze i wszędzie uwzględniane w sportach konnych i nie może być podporządkowane współzawodnictwu sportowemu ani innym celom np. komercyjnym.

Oznacza to nic innego jak to, że jeśli współzawodnictwo sportowe lub realizacja innych celów, które determinują chów i szkolenie koni, w jakikolwiek sposób naruszają dobro konia, to tym samym, nie są z nim zgodne i nie będą respektowane. Przykładem takich sytuacji mogą być m.in. udział w zawodach młodego konia bez uprzedniego przygotowania kondycyjnego, niedbałość o konia w trakcie zawodów i szkoleń, stawianie młodym koniom zbyt wysokich wymagań niedostosowanych do ich wieku i możliwości fizycznych czy też przeznaczenie konia do sprzedaży jako sportowca mimo braku predyspozycji fizycznych i psychicznych do tego celu. Przejawy takich działań niewątpliwie będą godziły w dobro konia.

2. BEZ WYRAŹNEGO ZOBOWIĄZANIA

W tekście pierwszego zdania KPKD PZJ prosi wszystkie osoby zaangażowane w jakikolwiek sposób w sporty konne, o przestrzeganie kodeksu oraz zasady, że dobro konia jest najważniejsze.

Statuując zasadę działania zgodnego z dobrem konia PZJ zwraca się jedynie z prośbą o stosowanie się do niej. Nie czyniąc zatem zobowiązania po stronie adresatów normy, co wydaje się brakiem jednolitości i spójności przepisów ( co prawdopodobnie nie zostało to dostrzeżone na etapie tworzenia KPDK). Wniosek taki wywodzę z faktu, iż przepisy w istocie przewidują sankcje za działania niezgodne z dobrem konia – o czym poniżej. Skoro zatem stworzono katalog kar i system ich stosowania, to zasada działania zgodnego z dobrem konia jest normą zobowiązującą jej adresatów do działania zgodnego z nim oraz do powstrzymania się od działania sprzecznego z tym dobrem. Rzeczonymi adresatami niewątpliwie są wszyscy, którzy stykają się ze sportami konnymi na każdym etapie szkolenia tj. w trakcie układania konia, w trakcie szkolenia wstępnego, w trakcie treningów, w trakcie startów, bezpośrednio po nich, pomiędzy nimi jak też po zakończeniu kariery sportowej czyli na tzw. emeryturze. Zakres ten obejmuje również chów koni.

3. SANKCJE

Odnosząc się do treści punktu 2 powyżej wskazać należy, że mimo braku wyraźnego zobowiązania do przestrzegania norm KPDK przepisy PZJ wyposażają komisję sędziowską w uprawnienia do stosowania kar za działania godzące w dobro konia. Uprawnienia te są ograniczone do okresu trwania zawodów tj. od momentu przyjazdu konia na teren zawodów do pół godziny po oficjalnym ogłoszeniu wyników. W katalogu kar znajdziemy:

• kary natychmiastowe,
• ostrzeżenie,
• naganę,
• karę pieniężną (max. do 3 tys. zł),
• dyskwalifikację z konkursu,
• dyskwalifikację z zawodów,
• zawieszenie zawodnika na 24 godziny.

Szerzej o wyżej wymienionych karach w kolejnych wpisach. W tym miejscu warto jednak wspomnieć, iż kary nakładane są w drodze decyzji od których – co do zasady – służy odwołanie. W zależności od rodzaju kary i tego kto i na jakim szczeblu ją nakłada odwołanie rozpoznaje komisja sędziowska, komisja odwoławcza, rzecznik dyscyplinarny, sąd dyscyplinarny lub zarząd PZJ.

Jak wspomniałam – co do zasady odwołanie przysługuje ale nie zawsze – nie można odwoływać się od:

• eliminacji konia z przyczyn zdrowotnych,
• kar natychmiastowych, ostrzeżenia i nagany (czym są te kary – o tym w kolejnych wpisach),
• decyzji w sprawie zdarzeń technicznych w trakcie trwania konkursu (np. czy przeszkoda została strącona czy nie),
• oceny w konkursach ujeżdżenia, na styl, itp.,
• natychmiastowej dyskwalifikacji w trakcie zawodów.

4. PODSUMOWANIE

W tekście przepisów PZJ brakuje uregulowań szczegółowych, jednolitych i spójnych. Niemniej sama koncepcja i założenia KPDK są pożądane, gdyż zdarza się zbyt wiele przypadków kiedy dobro konia nie jest respektowane – czemu koniarzowi mającemu styczność ze światem końskim trudno zaprzeczyć. Aby szerzyć i pogłębiać wiedzę w tym zakresie w dalszych wpisach postaram się rozwinąć kwestie bardziej szczegółowe dotyczące tego tematu, który mam nadzieję rozbudzi ciekawość czytelników bloga.