Czy „drobny druczek” to przeszłość?

W zeszły piątek 24 lutego 2017 r. Sejm głosował nad przyjęciem ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. Projekt trafi teraz do Senatu. Jeśli przejdzie bez poprawek to zostanie przedstawiony Prezydentowi do podpisu. W chwili obecnej jego postanowienia nie są jeszcze wiążące.

Skądinąd warto wspomnieć, że „rychłe” uchwalenie projektu jest konsekwencją monitów Komisji Europejskiej w  przedmiocie konieczności dostosowania polskiego prawa do wymagań unijnej Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi (Dz. U. L 60 z 28.02.2014, s. 34). Polska miała czas do marca 2017 r. na jej przyjęcie pod rygorem skierowania sprawy do Trybunały Sprawiedliwości.

Sejm uchwalił projekt. Jakie są jego główne założenia – o tym dalej.

Jedną z ciekawszych zmian jest zablokowanie możliwości szybkiego wypowiadania umów w przypadku powstania zadłużenia w spłacaniu rat kredytowych. Rozwiązaniem ma być zobowiązanie banków i SKOK-ów do zaoferowania klientom możliwości restrukturyzacji zobowiązań. Przykładowo opóźniający się ze spłatą kredytobiorca będzie miał możliwość czasowego zawieszenia spłaty bądź też wydłużenia okresu kredytowania. Jeśli nie przyniesie to oczekiwanych skutków klient banku będzie miał co najmniej 6 miesięcy na sprzedaż nieruchomości. Jeśli kwota uzyskana ze sprzedaży nie będzie wystarczająca na spłatę to niedopłata będzie musiała zostać rozłożona na stosowne raty. Hipoteka nieruchomości zostanie w ten sposób wyczyszczona (przynajmniej w zakresie danego zobowiązania).

Projekt zakłada również, że prowizja za wcześniejszą całkowitą lub częściową spłatę będzie mogła być naliczana wyłącznie w okresie pierwszych 3 lat od zawarcia umowy. Zaś maksymalna wysokość tej prowizji  nie będzie mogła przekroczyć 3 % nadpłaconej kwoty.

Po trzecie – banki nie będą mogły wymagać od klienta aby skorzystał z innych produktów przy zawieraniu umowy kredytowej. Wyjątkiem jest założenie bezpłatnego konta do obsługi kredytu oraz ubezpieczenia dotyczącego umowy o kredyt. Wszelkie inne produkty tj. karta kredytowa będą stanowić ofertę dla klienta, który wg własnego uznania będzie mógł się na nie zdecydować lub nie i to bez ujemnych konsekwencji dla warunków umowy kredytowej.

Po czwarte – kredyty walutowe będą dostępne tylko dla tych klientów, którzy w danej walucie będą uzyskiwać większość dochodów. Jest to zbieżne z rekomendacją KNF, które są stosowane już od 2 lat.

Wreszcie –  nawiązując do tytułu wpisu – zakaz stosowania „drobnego druczku”. Mianowicie zmianie ulec ma forma i treść reklamy kredytów hipotecznych. Banki oraz SKOK-i zachęcając potencjalnych klientów do zaciągnięcia zobowiązań poprzez stosowanie preferencyjnych cen będą musiały w równie czytelny, oczywisty i klarowny sposób przekazać informacje o Rzeczywistej Rocznej Stopie Oprocentowania, o całkowitej kwocie spłaty, o wysokości rat i o wymaganych zabezpieczeniach.

Z ustawy wycofano proponowany zakaz pobierania przez pośredników kredytowych wynagrodzeń od banków. Niemniej nałożono na nich obowiązek zdania egzaminu i uzyskania zezwolenia KNF-u na prowadzenie działalności. Dodatkowo wprowadzono również obowiązkowe OC  dla pośredników za ewentualne szkody w związku z wykonywaną działalnością oraz obowiązek odprowadzania 0,3 %  dochodów na pokrycie kosztów nadzoru przez KNF.

Zmiany zapowiadają dla kredytobiorców ciekawe i wydaje się korzystne rozwiązania. Pytanie – jak zmierzą się z nimi banki i SKOK-i. Zanim to jednak nastąpi ustawa musi przejść przez kolejne stadia legislacyjne.

Czekamy zatem!

Podziękowania za pomysł na wpis dla Jacka Horoszko.